گروه نرم افزاری آسمان

صفحه اصلی
کتابخانه
دانشنامه امام حسین
جلد دهم
فصل یکم : فضیلت زیارت امام حسین علیه السلام و زائرش


1 / 1زیارتش از برترینِ عمل هاست

کامل الزیارات به نقل از ابو خدیجه ، از امام صادق علیه السلام : همانا زیارت حسین علیه السلام ، برترینِ اعمال است .

کامل الزیارات به نقل از ابو خدیجه : به امام صادق علیه السلام گفتم : چه چیزی [در ثواب ]به زیارت قبر حسین علیه السلام می رسد ؟ فرمود : «آن ، برترینِ اعمال است» .

کامل الزیارات به نقل از اَبان اَزْرق ، از مردی ، از امام صادق علیه السلام : از دوست داشتنی ترینْ اعمال در نزد خدای متعال ، زیارت قبر حسین علیه السلام است .



1 / 2مَن زارَهُ کَمَن زارَ اللّهَ عزّوجلّفضل زیاره الحسین علیه السلام عن جابر عن أبی جعفر عن أبیه عن عمّه الحسن بن علیّ علیهم السلام :کُنّا مَعَ أمیرِ المُؤمِنینَ أنَا وحارِثٌ الأَعوَرُ ، فَقالَ : سَمِعتُ رَسولَ اللّهِ صلی الله علیه و آله یَقولُ : یَأتی قَومٌ فی آخِرِ الزَّمانِ یَزورونَ قَبرَ ابنِیَ الحُسَینِ ، فَمَن زارَهُ فَکَأَنَّما زارَنی ، ومَن زارَنی فَکَأَنَّما زارَ اللّهَ سُبحانَهُ وتَعالی ، ألا مَن زارَ الحُسَینَ فَکَأَنَّما زارَ اللّهَ عَلی عَرشِهِ . (1)

تهذیب الأحکام عن الحسین بن محمّد القمّی عن أبی الحسن الرضا علیه السلام :مَن زارَ قَبرَ أبی عَبدِ اللّهِ علیه السلام بِشَطِّ الفُراتِ کَمَن زارَ اللّهَ فَوقَ عَرشِهِ . (2)

کامل الزیارات عن زید الشحّام :قُلتُ لِأَبی عَبدِ اللّهِ علیه السلام : ما لِمَن زارَ قَبرَ الحُسَینِ علیه السلام ؟ قالَ : کانَ کَمَن زارَ اللّهَ فی عَرشِهِ . قُلتُ : ما لِمَن زارَ أحَدا مِنکُم؟ قالَ : کَمَن زارَ رَسولَ اللّهِ صلی الله علیه و آله . (3)

کامل الزیارات عن بشیر الدهّان :کُنتُ أحُجُّ فی کُلِّ سَنَهٍ ، فَأَبطَأتُ سَنَهً عَنِ الحَجِّ ، فَلَمّا کانَ مِن قابِلٍ حَجَجتُ ودَخَلتُ عَلی أبی عَبدِ اللّهِ علیه السلام . فَقالَ لی : یا بَشیرُ ، ما أبطَأَکَ عَنِ الحَجِّ فی عامِنَا الماضی؟ قالَ : قُلتُ : جُعِلتُ فِداکَ ، مالٌ کانَ لی عَلَی النّاسِ خِفتُ ذَهابَهُ ، غَیرَ أنّی عَرَّفتُ (4) عِندَ قَبرِ الحُسَینِ علیه السلام . قالَ : فَقالَ لی : ما فاتَکَ شَیءٌ مِمّا کانَ فیهِ أهلُ المَوقِفِ ، یا بَشیرُ ، مَن زارَ قَبرَ الحُسَینِ علیه السلام عارِفا بِحَقِّهِ کانَ کَمَن زارَ اللّهَ فی عَرشِهِ . (5)


1- .فضل زیاره الحسین علیه السلام : ص 39 ح 10 .
2- .تهذیب الأحکام : ج 6 ص 46 ح 98 ، ثواب الأعمال : ص 110 ح 1 ، کامل الزیارات : ص 279 ح 438 ، المزار الکبیر : ص 325 ح 1 ، المناقب لابن شهر آشوب : ج 4 ص 128 ، جامع الأخبار : ص 108 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 69 ح 3 .
3- .کامل الزیارات : ص 278 ح 437 و ص 283 ح 454 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 76 ح 29 .
4- .عَرَّفَ الناس : إذا شهدوا عرفات (مجمع البحرین : ج 2 ص 1201 «عرف») والمراد أنّه حضر عند قبر الحسین علیه السلام فی یوم عرفه .
5- .کامل الزیارات : ص 281 ح 447 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 77 ح 31 .


1 / 2زائر او، مانند زائر خداست

فضل زیاره الحسین علیه السلام به نقل از جابر ، از امام باقر ، از پدرش امام زین العابدین علیه السلام ، از عمویش امام حسن علیه السلام : من و حارث اَعوَر ، با امیر مؤمنان علیه السلام بودیم که فرمود : «شنیدم پیامبر خدا صلی الله علیه و آله می فرماید : مردمی در آخرزمان می آیند که قبر پسرم حسین علیه السلام را زیارت می کنند . هر کس او را زیارت کند ، گویی مرا زیارت کرده است ، و هر کس مرا زیارت کند ، گویی خداوند سبحان و متعال را زیارت کرده است . بدانید که هر کس حسین علیه السلام را زیارت کند ، گویی خدا را در عرشش زیارت کرده است » .

تهذیب الأحکام به نقل از حسین بن محمّد قمّی ، از امام رضا علیه السلام : هر کس قبر ابا عبد اللّه علیه السلام را کنار رود فرات ، زیارت کند ، گویی خدا را در بالای عرشش زیارت کرده است .

کامل الزیارات به نقل از زید شحّام : به امام صادق علیه السلام گفتم : کسی که قبر حسین علیه السلام را زیارت کند ، چه دارد ؟ فرمود : «مانند کسی است که خدا را در عرشش زیارت کرده است » . گفتم : کسی که یکی از شما را زیارت کند ، چه دارد ؟ فرمود : «مانند کسی است که پیامبر خدا صلی الله علیه و آله را زیارت کرده است » .

کامل الزیارات به نقل از بشیر دهّان : من در هر سال ، حج می گزاردم و یک سال ، درنگ کردم و نرفتم . سال بعد ، حج گزاردم و بر امام صادق علیه السلام در آمدم . امام علیه السلام به من فرمود : «ای بشیر ! چه چیز ، تو را از حجّ سال گذشته ، باز داشت ؟» . گفتم : فدایت شوم ! طلبی از مردم داشتم که می ترسیدم از دست برود ؛ امّا عرفه را نزد قبر حسین علیه السلام بودم . امام علیه السلام به من فرمود : «هیچ چیز از آنچه اهل موقِف ( دعا کنندگان در عرفات ) دارند ، از دست نداده ای . ای بشیر ! هر کس قبر حسین علیه السلام را با شناخت حقّش زیارت کند ، مانند کسی است که خدا را در عرشش زیارت کرده است » .


الإقبال عن أبی عبداللّه البرقی :سُئِلَ أبو عَبدِ اللّهِ علیه السلام : ما لِمَن زارَ الحُسَینَ بنَ عَلِیٍّ علیه السلام فِی النِّصفِ مِن شَعبانَ یُریدُ بِهِ اللّهَ عز و جل وما عِندَهُ لا عِندَ النّاسِ؟ قالَ : غَفَرَ اللّهُ لَهُ فی تِلکَ اللَّیلَهِ ذُنوبَهُ ولَو أنَّها بِعَدَدِ شَعرِ مِعزی کَلبٍ . (1) ثُمَّ قیلَ لَهُ : جُعِلتُ فِداکَ! یَغفِرُ اللّهُ عز و جل لَهُ الذُّنوبَ کُلَّها! قالَ : أتَستَکثِرُ لِزائِرِ الحُسَینِ علیه السلام هذا ؟! کَیفَ لا یَغفِرُها وهُوَ فی حَدِّ مَن زارَ اللّهَ عز و جلفی عَرشِهِ؟! (2)

راجع : ج 11 ص 138 (الفصل السابع / المعرفه) و ج 12 ص 162 (الفصل الثانی عشر / فضل زیارته فی عرفه) و ص 192 (الفصل الثانی عشر / زیارته فی العیدین) .

1 / 3مَن زارَهُ کَمَن زارَ رَسولَ اللّهِ صل الله علیه السلامبشاره المصطفی عن حمزه بن حمران عن أبی عبد اللّه جعفر بن محمّد عن أبیه [الباقر] علیهماالسلامعن جابر بن عبد اللّه الأنصاری عن رسول اللّه صلی الله علیه و آله :مَن زارَ فاطِمَهَ فَکَأَنَّما زارَنی ، ومَن زارَ عَلِیَّ بنَ أبی طالِبٍ فَکَأَنَّما زارَ فاطِمَهَ ، ومَن زارَ الحَسَنَ وَالحُسَینَ فَکَأَنَّما زارَ عَلِیّا ، ومَن زارَ ذُرِّیَّتَهُما فَکَأَنَّما زارَهُما . (3)

فضل زیاره الحسین علیه السلام عن اُم سلمه عن رسول اللّه علیه السلام :مَن زارَنی بَعدَ وَفاتی فَکَأَنَّما صَحِبَنی أیّامَ حَیاتی ، ومَن زارَ قَبرَ المَظلومِ مِن أهلِ بَیتی فَکَأَنَّما زارَنی ، ومَن هَمَّه مُصابی فَکَأَنَّما شَهِدَ وَقائِعی ، ومَن حارَبَ بَنِیَّ بَعدَ مَوتی فَکَأَنَّما حارَبَنی أیّامَ حَیاتی ، ولا (4) یَسُلُّ السِّلاحَ أو یَشهَرُهُ عَلی أحَدٍ مِن أهلِ بَیتی فَکَأَنَّما قاتَلَنی ، ومَن شَهَرَ سَیفاً عَلی أحَدٍ مِن أهلِ بَیتی لِیُریعَهُ أکَبَّهُ اللّهُ عَلی سَیفِهِ فِی النّارِ مَنکوساً . (5)


1- .کَلْب : هو حیّ من قضاعه (مجمع البحرین : ج 3 ص 1585 «کلب») .
2- .الإقبال : ج 3 ص 340 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 98 ح 27 .
3- .بشاره المصطفی : ص 139 ، بحار الأنوار : ج 100 ص 123 ح 28 .
4- .کذا فی المصدر ، ولعلّ الصواب : «ومَن» بدل «ولا» .
5- .فضل زیاره الحسین علیه السلام : ص 82 ح 72 .


الإقبال به نقل از ابو عبد اللّه برقی : از امام صادق علیه السلام سؤال شد : کسی که حسین بن علی علیه السلام را در نیمه شعبان ، زیارت کند و قصدش خدا باشد و آنچه نزد اوست ، نه آنچه [ از شهرت و صلاح ظاهر که ] نزد مردم است ، چه پاداشی دارد ؟ فرمود : «خداوند ، گناهانش را در آن شب می آمرزد ، حتّی اگر به عدد موهای گوسفندان قبیله کلب باشد » . سپس به امام علیه السلام گفته شد : «فدایت شوم ! خداوندت همه گناهانش را می آمرزد ؟» . فرمود : «آیا این را برای زائر حسین علیه السلام ، بسیار می بینی ؟! چگونه چنین نباشد و گناهان او را نیامرزد ، در حالی که در حدّ زائر خداوندت در عرشش است ؟» .

ر .ک : ج 11 ص 139 (فصل هفتم / شناخت) و ج 12 ص 163 (فصل دوازدهم / فضیلت زیارت امام علیه السلام در عرفه) و ص 193 (فصل دوازدهم / زیارت امام علیه السلام در عید فطر و قربان).

1 / 3زائر او ، مانند زائر پیامبر خدا صل الله علیه و آله است

بشاره المصطفی به نقل از حمزه بن حمران ، از امام صادق علیه السلام ، از پدرش امام باقر علیه السلام ، از جابر بن عبد اللّه انصاری ، از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله : هر کس فاطمه را زیارت کند ، گویی مرا زیارت کرده است و هر کس علی بن ابی طالب را زیارت کند ، گویی فاطمه را زیارت کرده است و هر کس حسن و حسین را زیارت کند ، گویی علی را زیارت کرده است و هر کس فرزندان آن دو را زیارت کند ، گویی آن دو را زیارت کرده است .

فضل زیاره الحسین علیه السلام به نقل از امّ سلّمه ، از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله : هر کس مرا پس از وفاتم زیارت کند ، گویی که در روزگار زندگی ام با من بوده است و هر کس قبر مظلوم از اهل بیتم را زیارت کند ، گویی مرا زیارت کرده است و هر کس مصیبت من ، او را اندوهگین کند ، گویی که در کارزارهای من ، حضور داشته است و هر کس پس از مرگم با پسرانم بجنگد ، گویی در روزگار زندگی ام با من جنگیده است و هر کس بر یکی از اهل بیتم سلاح از نیام بیرون کشد و یا آشکار سازد ، گویی با من جنگیده است و هر کس شمشیری بر یکی از اهل بیتم بر کشد تا او را بترساند ، خداوند ، او را بر [ تیزی ] شمشیرش افکنده ، در آتش سرنگون می سازد .


کامل الزیارات عن أبی بصیر عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام :إنَّ زائِرَ الحُسَینِ بنِ عَلِیٍّ علیهماالسلامزائِرُ رَسولِ اللّهِ صلی الله علیه و آله . (1)

کامل الزیارات عن جویریّه بن العلاء عن بعض أصحابنا (2) قال : مَن سَرَّهُ أن یَنظُرَ إلَی اللّهِ یَومَ القِیامَهِ وتَهونَ عَلَیهِ سَکرَهُ المَوتِ وهَولُ المُطَّلَعِ (3) ، فَلیُکثِر زِیارَهَ قَبرِ الحُسَینِ علیه السلام ؛ فَإِنَّ زِیارَهَ الحُسَینِ علیه السلام زِیارَهُ رَسولِ اللّهِ صلی الله علیه و آله . (4)

1 / 4إکرامُ المَلائِکَهِ لِزُوّارِهِثواب الأعمال عن أبی بصیر عن أبی جعفر [الباقر] علیه السلام :أربَعَهُ آلافِ مَلَکٍ شُعثٍ غُبرٍ یَبکونَ الحُسَینَ علیه السلام إلی أن تَقومَ السّاعَهُ ، فَلا یَأتیهِ أحَدٌ إلَا استَقبَلوهُ ، ولا یَرجِعُ إلّا شَیَّعوهُ ، ولا یَمرِضُ إلّا عادوهُ ، ولا یَموتُ إلّا شَهِدوهُ . (5)

.

1- .کامل الزیارات : ص 283 ح 452 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 77 ح 35 .
2- .والظاهر أنّه روی عن الإمام الصادق علیه السلام (راجع : معجم رجال الحدیث : ج 4 ص 176) .
3- .هَوْلُ المُطَّلَع : یُرید به الموقف یوم القیامه أو ما یشرف علیه من أمر الآخره عُقَیب الموت (لسان العرب : ج 8 ص 239 «طلع») .
4- .کامل الزیارات : ص 282 ح 451 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 77 ح 34 .
5- .ثواب الأعمال : ص 113 ح 18 ، کامل الزیارات : ص 174 ح 231 و ص 350 ح 598 و ص 352 ح 603 عن محمّد الحلبی عن الإمام الصادق علیه السلام وکلّها نحوه ، بحار الأنوار : ج 101 ص 55 ح 16 .



کامل الزیارات به نقل از ابو بصیر ، از امام صادق علیه السلام : بی تردید ، زائر حسین بن علی علیه السلام ، زائر پیامبر خدا صلی الله علیه و آله است .

کامل الزیارات به نقل از جُوَیریه بن علا ، از یکی از راویان شیعه [ ، احتمالاً از امام صادق علیه السلام ] : هر کس خوش دارد که روز قیامت ، به خدا بنگرد و سختی های مرگ ، و بیم و هراس پس از آن بر او آسان شود ، به زیارت قبر حسین علیه السلام فراوان برود که زیارت حسین علیه السلام ، زیارت پیامبر خدا صلی الله علیه و آله است .

1 / 4تکریم زائران او ، توسّط فرشتگان

ثواب الأعمال به نقل از ابو بصیر ، از امام باقر علیه السلام : چهار هزار فرشته ، پریشان و غبار آلوده ، تا قیام قیامت ، بر حسین علیه السلام می گِریند . هیچ کس به زیارت او نمی آید ، مگر آن که به استقبالش می روند ، و باز نمی گردد ، مگر آن که بدرقه اش می کنند ، و بیمار نمی شود ، جز آن که به عیادتش می روند ، و نمی میرد ، جز آن که در کنارش حضور می یابند .



الکافی عن أبان بن تغلب عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام :إنَّ أربَعَهَ آلافِ مَلَکٍ عِندَ قَبرِ الحُسَینِ علیه السلام ، شُعثٍ غُبرٍ یَبکونَهُ إلی یَومِ القِیامَهِ ، رَئیسُهُم مَلَکٌ یُقالُ لَهُ : مَنصورٌ ، فَلا یَزورُهُ زائِرٌ إلَا استَقبَلوهُ ، ولا یُوَدِّعُهُ مُوَدِّعٌ إلّا شَیَّعوهُ ، ولا مَرِضَ إلّا عادوهُ ، ولا یَموتُ إلّا صَلّوا عَلی جِنازَتِهِ ، وَاستَغفَروا لَهُ بَعدَ مَوتِهِ . (1)

الکافی عن هارون بن خارجه عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام :وَکَّلَ اللّهُ بِقَبرِ الحُسَینِ علیه السلام أربَعَهَ آلافِ مَلَکٍ شُعثٍ غُبرٍ یَبکونَهُ إلی یَومِ القِیامَهِ ؛ فَمَن زارَهُ عارِفا بِحَقِّهِ شَیَّعوهُ حَتّی یُبلِغوهُ مَأمَنَهُ ، وإن مَرِضَ عادوهُ غُدوَهً وعَشِیَّهً ، وإن ماتَ شَهِدوا جِنازَتَهُ ، وَاستَغفَروا لَهُ إلی یَومِ القِیامَهِ . (2)

کامل الزیارات عن صفوان بن مهران الجمّال عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام :مَن زارَ قَبرَ الحُسَینِ علیه السلام وهُوَ یُریدُ اللّهَ عز و جل شَیَّعَهُ جَبرَئیلُ ومیکائیلُ وإسرافیلُ حَتّی یَرِدَ إلی مَنزِلِهِ . (3)

کامل الزیارات عن صفوان الجمّال عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام :إنَّ الرَّجُلَ إذا خَرَجَ مِن مَنزِلِهِ یُریدُ زِیارَهَ الحُسَینِ علیه السلام ، شَیَّعَهُ سَبعُمِئَهِ مَلَکٍ مِن فَوقِ رَأسِهِ ومِن تَحتِهِ ، وعَن یَمینِهِ ، وعَن شِمالِهِ ، ومِن بَینِ یَدَیهِ ومِن خَلفِهِ ، حَتّی یَبلُغوا بِهِ (4) مَأمَنَهُ ، فَإِذا زارَ الحُسَینَ علیه السلام ناداهُ مُنادٍ : قَد غَفَرَ اللّهُ لَکَ ، فَاستَأنِفِ العَمَلَ . ثُمَّ یَرجِعونَ مَعَهُ مُشَیِّعینَ لَهُ إلی مَنزِلِهِ ، فَإِذا صاروا إلی مَنزِلِهِ قالوا : نَستَودِعُکَ اللّهَ ، فَلا یَزالونَ یَزورونَهُ إلی یَومِ مَماتِهِ ، ثُمَّ یَزورونَ قَبرَ الحُسَینِ علیه السلام فی کُلِّ یَومٍ ، وثَوابُ ذلِکَ لِلرَّجُلِ . (5)


1- .الکافی : ج 4 ص 581 ح 7 ، ثواب الأعمال : ص 113 ح 15 ، المزار الکبیر : ص 328 ح 7 ، کامل الزیارات : ص 232 ح 344 و ص 354 ح 608 ، الغیبه للنعمانی : ص 311 ح 5 کلاهما نحوه ، بحار الأنوار : ج 101 ص 63 ح 42 .
2- .الکافی : ج 4 ص 581 ح 6 ، ثواب الأعمال : ص 113 ح 17 ، الأمالی للصدوق : ص 206 ح 224 ، کامل الزیارات : ص 349 ح 597 ، المناقب لابن شهر آشوب : ج 4 ص 128 عن أبان بن تغلب ، روضه الواعظین : ص 214 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 63 ح 44 .
3- .کامل الزیارات : ص 274 ح 427 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 20 ح 7 .
4- .فی المصدر : «یبلغونه» ، والتصویب من بحار الأنوار .
5- .کامل الزیارات : ص 351 ح 602 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 68 ح 62 .


الکافی به نقل از اَبان بن تَغلِب ، از امام صادق علیه السلام : چهار هزار فرشته ، نزد قبر حسین علیه السلام پریشان و غبار آلوده ، تا روز قیامت بر او می گِریند . سالار آنان ، فرشته ای به نام منصور است . زائری به زیارت حسین علیه السلام نمی آید ، جز آن که فرشتگان به استقبالش می روند ، و زائری خداحافظی نمی کند ، جز آن که بدرقه اش می کنند ، و بیمار نمی شود ، مگر آن که عیادتش می کنند ، و نمی میرد ، جز آن که بر جنازه اش نماز می خوانند و پس از مرگش برای او آمرزش می طلبند .

الکافی به نقل از هارون بن خارجه ، از امام صادق علیه السلام : خداوند ، چهار هزار فرشته پریشان و غبار آلوده ، بر قبر حسین علیه السلام گماشته است که تا روز قیامت ، بر او می گِریند و هر کس را که با شناخت حقّ او به زیارتش بیاید ، بدرقه اش می کنند تا به جایگاه امنش برسانند ، و اگر بیمار شود ، صبح و شب ، عیادتش می کنند ، و اگر بمیرد ، بر جنازه اش حاضر می شوند و تا روز قیامت ، برایش آمرزش می طلبند .

کامل الزیارات به نقل از صفوان بن مِهران جمّال ، از امام صادق علیه السلام : هر کس قبر حسین علیه السلام را برای خداوندت زیارت کند ، جبرئیل و میکائیل و اسرافیل علیهم السلام ، او را بدرقه می کنند تا به خانه اش در آید .

کامل الزیارات به نقل از صفوان بن مهران جمّال ، از امام صادق علیه السلام : چون مرد به قصد زیارت حسین علیه السلام از خانه اش بیرون می آید ، هفتصد فرشته از بالای سرش و زیر [پای] او ، و راست و چپش ، و جلو و پشتش او را همراهی می کنند تا به جایگاه امنش برسانند ، و چون حسین علیه السلام را زیارت کند ، منادی او را ندا می دهد : «خداوند ، تو را آمرزید . عمل ، از سر گیر » . سپس با او باز می گردند و تا خانه اش بدرقه می کنند و چون به خانه اش در می آیند ، می گویند : «تو را به خدا می سپاریم » ، و پیوسته ، او را تا روز مرگش دیدار می کنند و نیز ، هر روز قبر حسین علیه السلام را زیارت می کنند که ثوابش برای اوست .



1 / 5لا یُحصی فَضلُ زِیارَتِهِتهذیب الأحکام بإسناده عن علیّ علیه السلام :إنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه و آله قالَ لَهُ : ... إنَّ اللّهَ جَعَلَ قَبرَکَ وقَبرَ وُلدِکَ بِقاعا مِن بِقاعِ الجَنَّهِ ... مَن زارَ قُبورَکُم عَدَلَ ذلِکَ لَهُ ثَوابَ سَبعینَ حَجَّهً بَعدَ حَجَّهِ الإِسلامِ ، وخَرَجَ مِن ذُنوبِهِ حَتّی یَرجِعَ مِن زِیارَتِکُم کَیَومَ وَلَدَتهُ اُمُّهُ ، فَأَبشِر وبَشِّر أولِیاءَکَ ومُحِبّیکَ مِنَ النَّعیمِ ، وقُرَّهِ العَینِ بِما لا عَینٌ رَأَت ، ولا اُذُنٌ سَمِعَت ، ولا خَطَرَ عَلی قَلبِ بَشَرٍ ، ولکِنَّ حُثالَهً (1) مِنَ النّاسِ یُعَیِّرونَ زُوّارَ قُبورِکُم بِزِیارَتِکُم کَما تُعَیَّرُ الزّانِیَهُ بِزِناها ، اُولئِکَ شِرارُ اُمَّتی ، لا نالَتهُم شَفاعَتی ، ولا یَرِدونَ حَوضی! (2)

کامل الزیارات عن الحسن بن الزبرقان الطبری بإسناد له یرفعه إلی الصادق علیه السلام :مَنِ اغتَسَلَ فِی الفُراتِ وزارَ الحُسَینَ علیه السلام کُتِبَ لَهُ مِنَ الفَضلِ ما لا یُحصی . (3)

کامل الزیارات عن عبداللّه بن حمّاد البصری عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام ، قال :قالَ لی : إنَّ عِندَکُم أو قالَ : فی قُربِکُم لَفَضیلَهً ما اُوتِیَ أحَدٌ مِثلَها ، وما أحسَبُکُم تَعرِفونَها کُنهَ (4) مَعرِفَتِها ، ولا تُحافِظونَ عَلَیها ، ولا عَلَی القِیامِ بِها ، وإنَّ لَها لَأَهلاً خاصَّهً ، قَد سُمّوا لَها ، واُعطوها بِلا حَولٍ مِنهُم ولا قُوَّهٍ إلّا ما کانَ مِن صُنعِ اللّهِ لَهُم ، وسَعادَهٍ حَباهُمُ (5) اللّهُ بِها ، ورَحمَهٍ ورَأفَهٍ وتَقَدُّمٍ . قُلتُ : جُعِلتُ فِداکَ ! وما هذَا الَّذی وَصَفتَ ولَم تُسَمِّهِ؟ قالَ : زِیارَهُ جَدِّیَ الحُسَینِ بنِ عَلِیٍّ علیه السلام ؛ فَإِنَّهُ غَریبٌ بِأَرضِ غُربَهٍ ، یَبکیهِ مَن زارَهُ ، ویَحزَنُ لَهُ مَن لَم یَزُرهُ ، ویَحتَرِقُ لَهُ مَن لَم یَشهَدهُ ، ویَرحَمُهُ مَن نَظَرَ إلی قَبرِ ابنِهِ عِندَ رِجلِهِ فی أرضِ فَلاهٍ ، لا حَمیمَ قُربَهُ ولا قَریبَ ، ثُمَّ مُنِعَ الحَقَّ وتَوازَرَ عَلَیهِ أهلُ الرِّدَّهِ ، حَتّی قَتَلوهُ وضَیَّعوهُ ، وعَرَّضوهُ لِلسِّباعِ ، ومَنَعوهُ شُربَ ماءِ الفُراتِ الَّذی یَشرَبُهُ الکِلابُ ، وضَیَّعوا حَقَّ رَسولِ اللّهِ صلی الله علیه و آله ووَصِیَّتَهُ بِهِ وبِأَهلِ بَیتِهِ ، فَأَمسی مَجفُوّا فی حُفرَتِهِ ، صَریعا بَینَ قَرابَتِهِ وشیعَتِهِ بَینَ أطباقِ التُّرابِ ، قَد اُوحِشَ قُربُهُ فِی الوَحدَهِ وَالبُعدِ عَن جَدِّهِ ، وَالمَنزِلِ الَّذی لا یَأتیهِ إلّا مَنِ امتَحَنَ اللّهُ قَلبَهُ لِلإِیمانِ ، وعَرَّفَهُ حَقَّنا . فَقُلتُ لَهُ : جُعِلتُ فِداکَ ، قَد کُنتُ آتیهِ حَتّی بُلیتُ بِالسُّلطانِ وفی حِفظِ أموالِهِم ، وأنَا عِندَهُم مَشهورٌ ، فَتَرَکتُ لِلتَّقِیَّهِ إتیانَهُ ، وأنَا أعرِفُ ما فی إتیانِهِ مِنَ الخَیرِ . فَقالَ : هَل تَدری ما فَضلُ مَن أتاهُ وما لَهُ عِندَنا مِن جَزیلِ الخَیرِ؟ فَقُلتُ : لا . فَقالَ : أمَّا الفَضلُ فَیُباهیهِ مَلائِکَهُ السَّماءِ ، وأمّا ما لَهُ عِندَنا فَالتَّرَحُّمُ عَلَیه کُلَّ صَباحٍ ومَساءٍ ، ولَقَد حَدَّثَنی أبی أنَّهُ لَم یَخلُ مَکانُهُ مُنذُ قُتِلَ مِن مُصَلٍّ یُصَلّی عَلَیهِ مِنَ المَلائِکَهِ أو مِنَ الجِنِّ أو مِنَ الإِنسِ أو مِنَ الوَحشِ ، وما مِن شَیءٍ إلّا وهُو یَغبِطُ (6) زائِرَهُ ، وَیَتَمَسَّحُ بِهِ ، ویَرجو فِی النَّظَرِ إلَیهِ الخَیرَ لِنَظَرِهِ إلی قَبرِهِ . ثُمَّ قالَ : بَلَغَنی أنَّ قَوما یَأتونَهُ مِن نَواحِی الکوفَهِ ، وناسا مِن غَیرِهِم ، ونِساءً یَندُبنَهُ ، وذلِکَ فِی النِّصفِ مِن شَعبانَ ، فَمِن بَینِ قارِئٍ یَقرَأُ ، وقاصٍّ یَقُصُّ ، ونادِبٍ یَندُبُ ، وقائِلٍ یَقولُ المَراثِیَ . فَقُلتُ لَهُ : نَعَم جُعِلتُ فِداکَ ، قَد شَهِدتُ بَعضَ ما تَصِفُ . فَقالَ : الحَمدُ للّهِِ الَّذی جَعَلَ فِی النّاسِ مَن یَفِدُ إلَینا ویَمدَحُنا ویَرثی لَنا ، وجَعَلَ عَدُوَّنا مَن یَطعُنُ عَلَیهِم مِن قَرابَتِنا وغَیرِهم ، یَهدُرونَهُم (7) ویُقَبِّحونَ ما یَصنَعونَ . (8)



1- .الحُثالَهُ : الردیء من کلّ شیء (النهایه : ج 1 ص 339 «مثل») .
2- .تهذیب الأحکام : ج 6 ص 22 ح 50 و ص 107 ح 189 ، المزار للمفید : ص 228 ح 12 ، فرحه الغری¨ : ص 77 کلّها عن أبی عامر عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم السلام ، إرشاد القلوب : ص 441 ، بحار الأنوار : ج 100 ص 121 ح 22 .
3- .کامل الزیارات : ص 349 ح 596 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 145 ح 27 .
4- .کُنْهُ الأمر : حقیقَتُه (النهایه : ج 4 ص 206 «کنه») .
5- .حَبَوتُ الرجل : أعطیته الشیء بغیر عوض (المصباح المنیر : ص 120 «حبا») .
6- .غَبَطْتُ الرجل : إذا اشتهیتَ أن یکون لک مثل ماله ، وأن لا یزول عنه ما هو فیه (لسان العرب : ج 7 ص 359 «غبط») .
7- .هَدَرتُه وأهدَرتُه : أبطلته (لسان العرب : ج 5 ص 257 «هدر») .
8- .کامل الزیارات : ص 537 ح 829 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 73 ح 21 .


1 / 5ثواب زیارت او ، به حساب در نمی آید

تهذیب الأحکام به سندش ، از امام علی علیه السلام : پیامبر صلی الله علیه و آله به او (علی علیه السلام ) فرمود : «. . . خداوند ، قبر تو و قبر فرزندانت را مکان هایی از بهشت ، قرار داده است . . . . هر کس قبور شما را زیارت کند ، برابر با هفتاد حجّ پس از حجّه الإسلام (حجّ واجب) ، پاداش دارد ، و از گناهانش بیرون می رود تا آن که چون از زیارت شما باز گردد ، مانند روزی می شود که از مادر ، زاده شده است . پس اولیا و دوستدارانت را به نعمت جاودان [ ِ بهشت ] ، مژده و بشارت بده ، و چشمْ روشنی ای که نه چشمی آن را دیده ، و نه گوشی آن را شنیده ، و نه بر دل کسی گذشته است ؛ امّا بخشی از مردمان پست ، زائران قبور شما را بر زیارتشان خُرده می گیرند ، آن گونه که زن زناکار را بر زنایش عیب می گیرند . اینان ، بَدان امّتم هستند ، شفاعتم به آنان نمی رسد و بر حوض من ، در نمی آیند» .

کامل الزیارات به نقل از حسن بن زِبرِقان طبری ، به سندش که آن را به امام صادق علیه السلام می رساند : هر کس در فرات ، غسل کند و حسین علیه السلام را زیارت کند ، چنان ثوابی برای او می نویسند که اندازه ندارد .

کامل الزیارات به نقل از عبد اللّه بن حَمّاد بصری : امام [ صادق ] علیه السلام به من فرمود : «همانا نزد شما ( / نزدیک شما ) ، برتری ای است که برای هیچ کس ، مانند آن نیامده است و گمان نمی کنم که حقیقتِ آن را خوب بشناسید . از آن ، خوبْ پاسداری نمی کنید و به آن ، اهتمام نمی کنید . آن را خاصّانی است که شایسته آن اند و به آن ، نام بُردار گشته اند و بی هیچ اختیار و قدرتی ، از سوی ایشان و فقط از سوی خدا ، به آنان ، سعادت و رحمت و رأفت و تقدّمی عطا شده که خدا به ایشان بخشیده است » . گفتم : فدایت شوم ! این چیست که توصیف کردی و نام نبردی ؟ فرمود : «زیارت جدّم حسین بن علی علیه السلام . او غریب است و در سرزمینی غریب . زائرش بر او می گِرید ، و آن که به زیارتش نیامده ، بر او اندوهگین می شود ، و آن که نزدش حاضر نبوده ، برای او می سوزد ، و هر کس به قبر پسرش نزد پاهایش در بیابان می نگرد ، دلش به رحم می آید . نه خویشاوندی ، نزدیک اوست ، و نه کسی از نزدیکان . سپس حقّش را از او ، باز داشتند و مرتدّان ، بر ضدّ او ، پشت به پشت هم دادند تا آن که او را کُشتند و تباهش کردند و به پیشِ درندگان نهادند و آب فرات را که حتّی سگان نیز از آن می نوشند ، از او دریغ کردند و حقّ پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سفارشش به او و اهل بیتش را ضایع کردند ، تا آن جا که شبْ هنگام ، در گودالی دور افتاده ، میان نزدیکان و پیروانش ، در لایه های خاک ، آرام گرفت ؛ جایی که کسی جز او نبود ، و بسی دور از جدّش ، جایگاهی که به آن نمی آید ، جز کسی که خداوند ، دلش را برای ایمان ، آزموده و حقّ ما را به او شناسانده است » . به او گفتم : فدایت شوم ! من به زیارتش می رفتم تا آن که گرفتار حکومت ، و مأمور حفظ اموالشان شدم ، و نزد ایشان ، شناخته شدم . پس ، از سرِ تقیّه ، رفتن به زیارتش را رها کردم ، با آن که می دانم رفتن به زیارت او چه خیری دارد . امام علیه السلام فرمود : «آیا می دانی کسی که به زیارتش می رود ، چه ثوابی می بَرد و چه پاداش بزرگی نزد ما دارد ؟» . گفتم : نه . فرمود : «امّا ثواب [ آن ] . فرشتگان آسمان ، به او افتخار می کنند . امّا آنچه برای او نزد ماست ، رحمت خواستن بر او در هر بامداد و شامگاه است ، و پدرم برایم گفت که جایگاه حسین علیه السلام از روزی که کشته شده ، از نمازگزاری که بر او نماز بگزارد ، خالی نبوده است ، از فرشتگان جن و اِنس و حیوانات وحشی ؛ و هیچ چیزی نیست ، جز آن که بر زائر او رَشک می برد و بر او ، دست می ساید و در نگریستن به او ، امید پاداش دارد ؛ زیرا او به قبر حسین علیه السلام نگریسته است » . سپس فرمود : «به من خبر رسیده که گروهی از اطراف کوفه و گروهی از غیر ایشان ، به زیارتش می آیند و زنانی ، به گریه و لابه می پردازند و این کار را در شب نیمه شعبان می کنند . از میان آنها ، یکی ، قرآن قرائت می کند ، و کسی ، حکایت و موعظه می کند ، و کسی ، ناله سر می دهد ، و فردی هم مرثیه می سراید » . گفتم : آری ؛ فدایت شوم ! آنچه را توصیف کردی ، گاه ، شاهد آن بوده ام . فرمود : «ستایش ، ویژه خدایی است که کسی را میان مردم ، قرار داد که به سوی ما بیاید و ما را مدح کند و برایمان مرثیه بسُراید ، و نیز کسانی را از نزدیکان ما یا غیر ایشان قرار داد که بر دشمنان ما طعنه بزنند و آنان را باطل انگارند و کارشان را زشت بشمارند » .


1 / 6فَضلُ مَن زارَهُ خائِفا ومَن حُبِسَ أو قُتِلَ لِذلِکَکامل الزیارات عن زراره :قُلتُ لِأَبی جَعفَرٍ علیه السلام : ما تَقولُ فیمَن زارَ أباکَ (1) عَلی خَوفٍ؟ قالَ : یُؤمِنُهُ اللّهُ یَومَ الفَزَعِ الأَکبَرِ ، وتَلَقّاهُ المَلائِکَهُ بِالبِشارَهِ ، ویُقالُ لَهُ : لا تَخَف ولا تَحزَن ، هذا یَومُکَ الَّذی فیهِ فَوزُکَ . (2)

کامل الزیارات عن محمّد بن مسلم :قالَ لی أبو جَعفَرٍ مُحَمَّدُ بنُ عَلِیٍّ علیه السلام ، هَل تَأتی قَبرَ الحُسَینِ علیه السلام ؟ قُلتُ : نَعَم ، عَلی خَوفٍ ووَجَلٍ . فَقالَ : ما کانَ مِن هذا أشَدَّ فَالثَّوابُ فیهِ عَلی قَدرِ الخَوفِ ، ومَن خافَ فی إتیانِهِ آمَنَ اللّهُ رَوعَتَهُ یَومَ القِیامَهِ ، یَومَ یَقومُ النّاسُ لِرَبِّ العالَمینَ ، وَانصَرَفَ بِالمَغفِرَهِ ، وسَلَّمَت عَلَیهِ المَلائِکَهُ ، وزارَهُ النَّبِیُّ صلی الله علیه و آله ودَعا لَهُ ، وَانقَلَبَ بِنِعمَهٍ مِنَ اللّهِ وفَضلٍ ، لَم یَمسَسهُ سوءٌ ، وَاتَّبَعَ رِضوانَ اللّهِ . (3)



1- .یعنی الإمام الحسین علیه السلام .
2- .کامل الزیارات : ص 242 ح 359 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 10 ح 38 .
3- .کامل الزیارات : ص 244 ح 363 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 11 ح 40 .



1 / 6ثواب کسی که با هراس ، او را زیارت کند و آن که به خاطر زیارت او، زندانی یا کشته شود

کامل الزیارات به نقل از زُراره : به امام باقر علیه السلام گفتم : چه می گویی در باره کسی که با بیم و هراس ، پدرت ( یعنی امام حسین علیه السلام ) را زیارت کند ؟ فرمود : «خداوند ، او را در روز هراس بزرگ (قیامت) ، ایمن می دارد و فرشتگان ، با بشارت ، با او رو به رو می شوند و به او گفته می شود : «مترس و غم مخور . این ، روز رستگاری توست » .

کامل الزیارات به نقل از محمّد بن مسلم : امام باقر علیه السلام به من فرمود : «آیا نزد قبر حسین علیه السلام می روی ؟» . گفتم : آری ؛ امّا با بیم و هراس . فرمود : «هر چه بیم و هراس [ ِ زیارت ] بیشتر باشد ، پاداشش هم به همان اندازه ، بیشتر می شود و هر کس در راه زیارت بترسد ، در روزی که مردم برای پروردگار جهانیان بر می خیزند ، خداوند ، از هراس روز قیامت ، ایمنش می گردانَد و زائر حسین علیه السلام زیارتش را آمرزیده به پایان می برد و فرشتگان ، بر او سلام می دهند و پیامبر صلی الله علیه و آله به دیدارش می رود و برایش دعا می کند ، و او با نعمت و فضل الهی و بدون این که چیز بدی به او برسد ، به خانه اش باز می گردد و دنباله رو رضایت الهی می شود .



تهذیب الأحکام عن معاویه بن وهب عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام لِمُعاوِیَهَ بنِ وَهبٍ : یا مُعاوِیَهُ ، لا تَدَع زِیارَهَ قَبرِ الحُسَینِ علیه السلام (1) ؛ فَإِنَّ مَن تَرَکَهُ رَأی مِنَ الحَسرَهِ ما یَتَمَنّی أنَّ قَبرَهُ کانَ عِندَهُ (2) ، أما تُحِبُّ أن یَرَی اللّهُ شَخصَکَ وسَوادَکَ فیمَن یَدعو لَهُ رَسولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله وعَلِیٌّ وفاطِمَهُ وَالأَئِمَّهُ علیهم السلام ؟ أما تُحِبُّ أن تَکونَ مِمَّن یَنقَلِبُ بِالمَغفِرَهِ لِما مَضی ، ویُغفَرُ لَهُ ذُنوبُ سَبعینَ سَنَهً؟ أما تُحِبُّ أن تَکونَ غَدا مِمَّن یَخرُجُ ولَیسَ عَلَیهِ ذَنبٌ یُتبَعُ بِهِ؟ أما تُحِبُّ أن تَکونَ غَدا مِمَّن یُصافِحُهُ رَسولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله ؟ (3)

کامل الزیارات عن ابن بکیر عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام ، قال :قُلتُ لَهُ : إنّی أنزِلُ الأَرَّجانَ (4) وقَلبی یُنازِعُنی إلی قَبرِ أبیکَ ، فَإِذا خَرَجتُ فَقَلبی وَجِلٌ مُشفِقٌ حَتّی أرجِعَ ، خَوفا مِنَ السُّلطانِ وَالسُّعاهِ (5) وأصحابِ المَسالِحِ . فَقالَ : یَابنَ بُکَیرٍ ، أما تُحِبُّ أن یَراکَ اللّهُ فینا خائِفا؟ أما تَعلَمُ أنَّهُ مَن خافَ لِخَوفِنا أظَلَّهُ اللّهُ فی ظِلِّ عَرشِهِ؟ وکانَ مُحَدِّثَهُ الحُسَینُ علیه السلام تَحتَ العَرشِ ، وآمَنَهُ اللّهُ مِن أفزاعِ یَومِ القِیامَهِ ، یَفزَعُ النّاسُ ولا یَفزَعُ ، فَإِن فَزِعَ وَقَّرَتهُ المَلائِکَهُ ، وسَکَّنَت قَلبَهُ بِالبِشارَهِ . (6)



1- .زاد فی کامل الزیارات هنا : «لخوف» .
2- .أی یتمنّی بحسره یالیت أنّه کان مجاورا لقبر الإمام علیه السلام وحینها لأمکنه ذلک زیارته مرارا و تکرارا .
3- .تهذیب الأحکام : ج 6 ص 47 ح 103 ، کامل الزیارات : ص 230 ح 338 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 53 ح 3 .
4- .مدینه تقع بالقرب من مدینه بهبهان الإیرانیه، وقد خربت فتأسّست بالقرب منها بهبهان الفعلیه (راجع: لغت نامه دهخدا «بالفارسیه«).
5- .سَعی : نَمَّ (القاموس المحیط : ج 4 ص 342 «سعی») .
6- .کامل الزیارات : ص 243 ح 260 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 11 ح 39 .


تهذیب الأحکام از امام صادق علیه السلام ، خطاب به معاویه بن وَهْب : ای معاویه ! زیارت قبر حسین علیه السلام را [ از سرِ ترس ] (1) وا مگذار که هر کس آن را وا گذارد ، چنان حسرت زده می شود که آرزو می کند قبر او(حسین علیه السلام ) نزدش باشد . (2) آیا دوست نداری که خدا ببیند از مسافران و گام به راه نهادگانی هستی که پیامبر خدا ، علی ، فاطمه و امامان علیهم السلام برایشان دعا می کنند ؟ آیا دوست نداری از کسانی باشی که با آمرزش گذشته و گناهان هفتاد سال ، باز می گردند ؟ آیا دوست نداری فردا از کسانی باشی که [ در روز قیامت ]بیرون می آیند ، بی آن که گناهی قابل پیگیری داشته باشند ؟ آیا دوست نداری که فردا از کسانی باشی که با پیامبر خدا صلی الله علیه و آله مصافحه می کنند ؟

کامل الزیارات به نقل از ابن بُکَیر : به امام صادق علیه السلام گفتم : من در اَرگان، (3) ساکنم و دلم هوای زیارت قبر پدرت [ امام حسین علیه السلام ] را می کند ؛ ولی هنگامی که حرکت می کنم ، تا بازگشتم [ به وطن ] ، از حاکم و سخن چینان و نظامیان ، در بیم و هراسم . امام علیه السلام فرمود : «ای پسر بُکَیر ! آیا دوست نداری که خداوند ، تو را در راه ما بیمناک ببیند ؟ آیا نمی دانی که هر کس به خاطر ترس ما بترسد ، خداوند ، سایه عرشش را بر سرِ او می گسترد و حسین علیه السلام در زیر عرش ، با او سخن می گوید و خداوند ، از ترس های روز قیامت ، ایمنش می دارد . مردم ، می ترسند و او نمی ترسد ، و اگر هم بترسد ، فرشتگان ، او را آرام می کنند و دلش را با بشارت [ به بهشت ] ، تسکین می دهند » .

.

1- .افزوده ، از کامل الزیارات است .
2- .یعنی : آرزو می کند که کاش مجاور قبر امام علیه السلام بود تا می توانست مکرّر ، ایشان را زیارت کند .
3- .اَرْگان: اَرْجان؛ اَرَّجان؛ شهری کُهن در خوزستانِ ایران، در حوالی «بهبهانِ» کنونی، که پس از ویرانی شهر بهبهان ، در نزدیکی آن، شکل گرفت (ر. ک: کلیات جغرافیای طبیعی و تاریخی ایران: ص 418 420).


کامل الزیارات عن هشام بن سالم عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام ، قال :قُلتُ : فَما لِمَن قُتِلَ عِندَهُ [أی قَبرِ الحُسَینِ علیه السلام ] ، جارَ عَلَیهِ السُّلطانُ فَقَتَلَهُ؟ قالَ : أوَّلُ قَطرَهٍ مِن دَمِهِ یُغفَرُ لَهُ بِها کُلُّ خَطیئَهٍ ، وتَغسِلُ طینَتَهُ الَّتی خُلِقَ مِنهَا المَلائِکَهُ ، حَتّی تَخلُصَ کَما خَلَصَتِ الأَنبِیاءُ المُخلَصینَ ، ویَذهَبَ عَنها ما کانَ خالَطَها مِن أجناسِ طینِ أهلِ الکُفرِ ، ویُغسَلُ قَلبُهُ ، ویُشرَحُ صَدرُهُ ، ویُملَأُ إیمانا ، فَیَلقَی اللّهَ وهُوَ مُخلَصٌ مِن کُلِّ ما تُخالِطُهُ الأَبدانُ وَالقُلوبُ ، ویُکتَبُ لَهُ شَفاعَهٌ فی أهلِ بَیتِهِ وألفٍ مِن إخوانِهِ ، وتَوَلَّی الصَّلاهَ عَلَیهِ المَلائِکَهُ مَعَ جَبرَئیلَ ومَلَکِ المَوتِ ، ویُؤتی بِکَفَنِهِ وحَنوطِهِ (1) مِنَ الجَنَّهِ ، ویُوَسَّعُ قَبرُهُ عَلَیهِ ، ویوضَعُ لَهُ مَصابیحُ فی قَبرِهِ ، ویُفتَحُ لَهُ بابٌ مِنَ الجَنَّهِ ، وتَأتیهِ المَلائِکَهُ بِالطُّرَفِ مِنَ الجَنَّهِ ، ویُرفَعُ بَعدَ ثَمانِیَهَ عَشَرَ یَوما إلی حَظیرَهِ القُدسِ ، فَلا یَزالُ فیها مَعَ أولِیاءِ اللّهِ حَتّی تُصیبَهُ النَّفخَهُ الَّتی لا تُبقی شَیئا ، فَإِذا کانَتِ النَّفخَهُ الثّانِیَهُ وخَرَجَ مِن قَبرِهِ ، کانَ أوَّلَ مَن یُصافِحُهُ رَسولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله وأمیرُ المُؤمِنینَ علیه السلام وَالأَوصِیاءُ ، ویُبَشِّرونَهُ ، ویَقولونَ لَهُ : اِلزَمنا ، ویُقیمونَهُ عَلَی الحَوضِ ، فَیَشرَبُ مِنهُ ، ویَسقی مَن أحَبَّ . قُلتُ : فَما لِمَن حُبِسَ فی إتیانِهِ ؟ قالَ : لَهُ بِکُلِّ یَومٍ یُحبَسُ ویَغتَمُّ فَرحَهٌ إلی یَومِ القِیامَهِ ، فَإِن ضُرِبَ بَعدَ الحَبسِ فی إتیانِهِ کانَ لَهُ بِکُلِّ ضَربَهٍ حَوراءُ ، وبِکُلِّ وَجَعٍ یَدخُلُ عَلی بَدَنِهِ ألفُ ألفِ حَسَنَهٍ ، ویُمحی بِها عَنهُ ألفُ ألفِ سَیِّئَهٍ ، ویُرفَعُ لَهُ بِها ألفُ ألفِ دَرَجَهٍ ، ویَکونُ مِن مُحَدِّثی رَسولِ اللّهِ صلی الله علیه و آله حَتّی یَفرُغَ مِنَ الحِسابِ ، فَیُصافِحُه حَمَلَهُ العَرشِ ، ویُقالُ لَهُ : سَل ما أحبَبتَ ، ویُؤتی بِضارِبِهِ لِلحِسابِ ، فَلا یُسأَلُ عَن شَیءٍ ولا یُحتَسَبُ بِشَیءٍ ، ویُؤخَذُ بِضَبعَیهِ (2) حَتّی یُنتَهی بِهِ إلی مَلَکٍ یَحبوهُ ویُتحِفُهُ بِشَربَهٍ مِنَ الحَمیمِ (3) ، وشَربَهٍ مِنَ الغِسلینِ (4) ، ویوضَعُ عَلی مَقالٍ (5) فِی النّارِ ، فَیُقالُ لَهُ : ذُق بِما قَدَّمَت یَداکَ فیما أتَیتَ إلی هذَا الَّذی ضَرَبتَهُ ، وهُوَ وَفدُ اللّهِ ووَفدُ رَسولِهِ ، ویُؤتی (6) بِالمَضروبِ إلی بابِ جَهَنَّمَ ، ویُقالُ لَهُ : اُنظُر إلی ضارِبِکَ وإلی ما قَد لَقِیَ ، فَهَل شَفَیتَ صَدرَکَ وقَدِ اقتُصَّ لَکَ مِنهُ؟ فَیَقولُ : الحَمدُ للّهِِ الَّذِی انتَصَرَ لی ولِوَلَدِ رَسولِهِ مِنهُ . (7)



1- .الحَنوط : طیب یُخلط للمیّت خاصّه (لسان العرب : ج 7 ص 278 «حنط») .
2- .الضَّبْعُ : وسط العضد ، وقیل : هو ما تحت الإبط (النهایه : ج 3 ص 73 «ضبع») .
3- .الحَمیمُ : الماء الحارّ الشدید الحراره یسقی منه اهل النار (مجمع البحرین : ج 1 ص 460 «حمم») .
4- .الغِسْلِینُ : غساله أبدان الکفّار فی النار (مفردات ألفاظ القرآن : ص 607 «غسل») .
5- .المِقْلاهُ والمِقلی : الذی یُقلی علیه ، والجمع : المقالی (الصحاح : ج 6 ص 2467 «قلا») .
6- .فی المصدر : «ویأتی» ، والتصویب من بحارالأنوار .
7- .کامل الزیارات : ص 240 ح 357 و ص 310 ح 524 عن صفوان الجمّال ولیس فیه ذیله من «قلت : فما لمن حُبس» ، بحار الأنوار : ج 101 ص 79 ح 39 .



کامل الزیارات به نقل از هشام بن سالم : به امام صادق علیه السلام گفتم : کسی که حاکم ، او را به ستم نزد قبر حسین علیه السلام بکُشد ، چه پاداشی دارد ؟ فرمود : «نخستین قطره از خونش که می ریزد ، همه خطاهایش آمرزیده می شود و فرشتگان ، گِلی را که از آن آفریده شده است ، می شویند تا آن که مانند پیامبران بااخلاص ، خالص شود و هر چه از گلِ کافران با آن آمیخته شده ، از میان برود ، و دلش را می شویند و سینه اش را گشاده و پُر از ایمان می کنند . پس او خدا را دیدار می کند ، در حالی که از هر چه با پیکرها و دل ها در می آمیزد ، خالص شده است و حقّ شفاعت خانواده و یک هزار تن از برادران دینی اش را برایش ثبت می کنند و فرشتگان ، با جبرئیل و فرشته مرگ ، نماز بر او را به عهده می گیرند و کفن و حُنوطش را از بهشت می آورند و قبرش را بر او وسیع می کنند و چراغ هایی در قبرش می گذارند و دریچه ای به بهشت ، برایش می گشایند و فرشتگان ، هدیه هایی از بهشت ، برایش می آورند و او را پس از هجده روز ، به حظیره القدس ( جایگاه پاکان ) می برند و هماره ، در آن جا با اولیای خدا است تا نفخه از میان بَرنده همه چیز ، به او برسد . پس به گاه نفخه دوم ، از قبرش بر می خیزد و نخستین کسی که با او مصافحه می کند ، پیامبر خدا صلی الله علیه و آله ، امیر مؤمنان علیه السلام و اوصیا هستند که او را بشارت می دهند و به او می گویند : با ما باش و او را بر حوض [ کوثر ] ، نگاه می دارند تا از آن بنوشد و به هر که دوست دارد ، بنوشاند » . گفتم : پاداش کسی که به خاطر زیارتش زندانی می شود ، چیست ؟ فرمود : «برای هر روزی که زندانی و اندوهناک می شود ، سُروری تا روز قیامت دارد و اگر افزون بر زندان ، او را بزنند ، برای هر ضربه ای ، حوریه ای دارد و برای هر دردی که به پیکرش می رسد ، به او هزار هزار پاداش می دهند و هزار هزار زشتکاری اش را می زُدایند و هزار هزار درجه ، بالایش می برند و از کسانی است که با پیامبر خدا صلی الله علیه و آله سخن می گوید تا خداوند ، از حسابرسی فارغ شود . حاملان عرش ، با او مصافحه (دیده بوسی) می کنند و به او گفته می شود : هر چه دوست داری ، بطلب و ضاربش را برای حسابرسی می آورند و بدون سؤال و محاسبه ، زیر بغل هایش را می گیرند و او را نزد فرشته ای می آورند که شربتی از آب سوزان گندیده ، و نیز شربتی از چرکابه بدن دوزخیان ، به او پیشکش می دهد و بر دیگ جوشانی در دوزخ ، نهاده می شود و به او گفته می شود : بچش ، به خاطر آنچه پیش تر فرستادی و کسی را مضروب کردی که میهمان خدا و پیامبرش بود ، و مضروب را به درگاه دوزخ می آورند و به او گفته می شود : به ضاربت و به جزایی که می بیند ، بنگر . آیا حال دلت خُنَک شد و انتقامت از او گرفته شد ؟ و او می گوید : ستایش ، ویژه خدایی است که انتقام من و فرزند پیامبرش را از او گرفت » .



1 / 7فَضلُ زِیارَتِهِ بِالمَشَقَّهِ ومَن ماتَ فِی السَّفَرِ لزِیارَتِهِکامل الزیارات عن عبداللّه بن النجّار :قالَ لی أبو عَبدِ اللّهِ علیه السلام : تَزورونَ الحُسَینَ علیه السلام ، وتَرکَبونَ السُّفُنَ؟ فَقُلتُ : نَعَم . قالَ : أما عَلِمتَ أنَّها إذَا انکَفَت بِکُم نودیتُم : ألا طِبتُم وطابَت لَکُمُ الجَنَّهُ . (1)

کامل الزیارات عن أبی سعید القاضی عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام :مَن أتاهُ [أی قَبرَ الحُسَینِ علیه السلام ] فی سَفینَهٍ ، فَکُفِئَت بِهِم سَفینَتُهُم ، نادی مُنادٍ مِنَ السَّماءِ طِبتُم وطابَت لَکُمُ الجَنَّهُ . (2)



1- .کامل الزیارات : ص 257 ح 387 ، فضل زیاره الحسین علیه السلام : ص 58 ح 38 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 25 ح 27 .
2- .کامل الزیارات : ص 257 ح 386 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 36 ح 48 .



1 / 7ثواب زیارت امام حسین علیه السلام با مشقّت و ثواب کسی که در راه زیارت او بمیرد

کامل الزیارات به نقل از عبد اللّه بن نجّار : امام صادق علیه السلام به من فرمود : «آیا برای زیارت حسین علیه السلام به کشتی سوار می شوید ؟» . گفتم : آری . فرمود : «آیا نمی دانی که اگر کشتی تان واژگون شود ، ندایتان می دهند : هشیار ، که پاکیزه شدید ، و بهشت ، گوارایتان باد! » .

کامل الزیارات به نقل از ابو سعید قاضی ، از امام صادق علیه السلام : هر کس با کشتی به زیارت قبر حسین علیه السلام بیاید و کشتی آنها واژگون شود ، ندا دهنده ای از آسمان به آنها ندا می دهد : «پاکیزه گشتید ، و بهشت ، گوارایتان باد !» .


کامل الزیارات عن هشام بن سالم عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام لَمّا سَأَلَهُ رَجُلٌ : ما لِمَن ماتَ فی سَفَرِهِ إلَیهِ [أی قَبرِ الحُسَینِ علیه السلام ] ؟ : تُشَیِّعُهُ المَلائِکَهُ ، وتَأتیهِ بِالحَنوطِ وَالکِسوَهِ مِنَ الجَنَّهِ ، وتُصَلّی عَلَیهِ إذا (1) کُفِّنَ ، وتُکَفِّنُهُ فَوقَ أکفانِهِ ، وتَفرُشُ لَهُ الرَّیحانَ تَحتَهُ ، وتَدفَعُ الأَرضَ حَتّی تَصَوَّرَ مِن بَینِ یَدَیهِ مَسیرَهَ ثَلاثَهِ أمیالٍ ، ومِن خَلفِهِ مِثلَ ذلِکَ ، وعِندَ رَأسِهِ مِثلَ ذلِکَ ، وعِندَ رِجلَیهِ مِثلَ ذلِکَ ، ویُفتَحُ لَهُ بابٌ مِنَ الجَنَّهِ إلی قَبرِهِ ، ویَدخُلُ عَلَیهِ رَوحُها ورَیحانُها حَتّی تَقومَ السّاعَهُ . (2)

1 / 8ًثَوابُ زِیارَتِهِ علیه السلام مشِیاکامل الزیارات عن أبی الصامت :سَمِعتُ أبا عَبدِ اللّهِ علیه السلام وهُوَ یَقولُ : مَن أتی قَبرَ الحُسَینِ علیه السلام ماشِیا کَتَبَ اللّهُ لَهُ بِکُلِّ خُطوَهٍ ألفَ حَسَنَهٍ ، ومَحا عَنهُ ألفَ سَیِّئَهٍ ، ورَفَعَ لَهُ ألفَ دَرَجَهٍ . (3)

کامل الزیارات عن أبی سعید القاضی عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام :مَن أتی قَبرَ الحُسَینِ علیه السلام ماشِیا کَتَبَ اللّهُ لَهُ بِکُلِّ قَدَمٍ یَرفَعُها ویَضَعُها عِتقَ رَقَبَهٍ مِن وُلدِ إسماعیلَ . (4)

تهذیب الأحکام عن الحسین بن علیّ بن ثویر بن أبی فاخته :قالَ لی أبو عَبدِ اللّهِ علیه السلام : یا حُسَینُ ، مَن خَرَجَ مِن مَنزِلِهِ یُریدُ زِیارَهَ الحُسَینِ بنِ عَلِیِّ بنِ أبی طالِبٍ علیهماالسلام ، إن کانَ ماشِیا کَتَبَ اللّهُ لَهُ بِکُلِّ خُطوَهٍ حَسَنَهً ، وحَطَّ بِها عَنهُ سَیِّئَهً ، حَتّی إذا صارَ بِالحائِرِ کَتَبَهُ اللّهُ مِنَ المُفلِحینَ ، وإذا قَضی مَناسِکَهُ کَتَبَهُ اللّهُ مِنَ الفائِزینَ ، حَتّی إذا أرادَ الاِنصِرافَ أتاهُ مَلَکٌ ، فَقالَ لَهُ : أنَا رَسولُ اللّهِ ، رَبُّکُ یُقرِئُکَ السَّلامَ ، ویَقولُ لَکَ : اِستَأنِفِ العَمَلَ ، فَقَد غُفِرَ لَکَ ما مَضی . (5)



1- .فی المصدر : «إذ» ، والتصویب من بحار الأنوار .
2- .کامل الزیارات : ص 239 ح 357 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 78 ح 39 .
3- .کامل الزیارات : ص 255 ح 381 و ص 392 ح 636 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 142 ح 13 .
4- .کامل الزیارات : ص 257 ح 386 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 36 ح 48 .
5- .تهذیب الأحکام : ج 6 ص 43 ح 89 ، ثواب الأعمال : ص 116 ح 31 ، المزار للمفید : ص 30 ح 1 ، کامل الزیارات : ص 253 ح 378 ، المزار الکبیر : ص 340 ح 1 والأربعه الأخیره عن الحسین بن ثویر بن أبی فاخته ، جامع الأخبار : ص 81 ح 119 عن أبی فاخته وکلّها نحوه ، بحار الأنوار : ج 101 ص 72 ح 17 .


کامل الزیارات به نقل از هشام بن سالم ، از امام صادق علیه السلام ، هنگامی که مردی از ایشان پرسید : آن که در سفرش به سوی قبر حسین علیه السلام می میرد ، چه پاداشی دارد ؟ : فرشتگان ، او را تشییع می کنند و از بهشت ، برایش حنوط و پوشش می آورند و چون کفنش کردند ، بر او نماز می گزارند و جامه بهشتی را روی کفنش می پوشانند و گل و ریحان ، به زیر پایش می گسترند و چنان به سرعت ، زمین را در می نوردد که خیال می کند زمین ، از پیش رو و پشت و بالا و پایین پایش ، سه میل بیشتر نیست ، و دری از بهشت به قبرش باز می شود و از آن ، تا روز قیامت ، نسیم خوش بوی بهشتی بر وی در می آید .

1 / 8پاداش پیاده به زیارت امام علیه السلام رفتن

کامل الزیارات به نقل از ابو صامت : شنیدم که امام صادق علیه السلام می فرماید : «هر کس پیاده به نزد قبر حسین علیه السلام بیاید ، خداوند ، برای هر قدمش هزار حَسَنه می نویسد و هزار زشتکاری را از او می زُداید و او را هزار درجه ، بالا می بَرد» .

کامل الزیارات به نقل از ابو سعید قاضی ، از امام صادق علیه السلام : هر کس پیاده نزد قبر حسین علیه السلام بیاید ، خداوند ، در برابر هر گامی که بر می دارد و می گذارد ، برایش [ پاداش ] آزاد کردن یک بنده از فرزندان اسماعیل علیه السلام را می نویسد .

تهذیب الأحکام به نقل از حسین ، فرزند علی بن ثُوَیر بن ابی فاخته : امام صادق علیه السلام به من فرمود : «ای حسین ! هر کس از خانه اش به قصد زیارت حسین بن علی بن ابی طالب علیه السلام بیرون آید ، اگر پیاده باشد ، خداوند ، برای هر گامش حَسَنه ای را می نویسد و زشتکاری ای را از او می زُداید ، و چون به حرم حسین علیه السلام رسید ، خداوند ، او را جزو رستگاران می نویسد ، و چون زیارتش را به پایان برَد ، خداوند ، او را از رهایی یافتگان می نویسد ، و چون بخواهد باز گردد ، فرشته ای نزد او می آید و به او می گوید : من ، پیام آور خدایم . خداوند ، به تو سلام می رساند و می فرماید : عمل ، از سر گیر که گذشته ات آمرزیده شد » .



کامل الزیارات عن علیّ بن میمون الصائغ عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام :یا عَلِیُّ ، زُرِ الحُسَینَ علیه السلام ولا تَدَعهُ . قالَ : قُلتُ : ما لِمَن أتاهُ مِنَ الثَّوابِ؟ قالَ : مَن أتاهُ ماشِیا کَتَبَ اللّهُ لَهُ بِکُلِّ خُطوَهٍ حَسَنَهً ، ومَحا عَنهُ سَیِّئَهً ، ورَفَعَ لَهُ دَرَجَهً ، فَإِذا أتاهُ وَکَّلَ اللّهُ بِهِ مَلَکَینِ یَکتُبانِ ما خَرَجَ مِن فیهِ مِن خَیرٍ ، ولا یَکتُبانِ ما یَخرُجُ مِن فیهِ مِن شَرٍّ ولا غَیرِ ذلِکَ ، فَإِذَا انصَرَفَ وَدَّعوهُ ، وقالوا : یا وَلِیَّ اللّهِ! مَغفورا لَکَ ، أنتَ مِن حِزبِ اللّهِ وحِزبِ رَسولِهِ وحِزبِ أهلِ بَیتِ رَسولِهِ ، وَاللّهِ ، لا تَرَی النّارَ بِعَینِکَ أبَدا ، ولا تَراکَ ولا تَطعَمُکَ أبَدا . (1)

راجع : ج 12 ص 344 (الفصل السادس عشر : الاستنابه لزیارته) .


1- .کامل الزیارات : ص 255 ح 383 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 24 ح 24 وراجع : فضل زیاره الحسین علیه السلام : ص 47 ح 23 .



کامل الزیارات به نقل از علی بن میمون صائغ : امام صادق علیه السلام فرمود : «ای علی ! حسین علیه السلام را زیارت کن و آن را وا مگذار » . گفتم : پاداش کسی که به زیارتش می رود ، چیست ؟ فرمود : «هر کس پیاده به آن جا برود ، خداوند ، در برابر هر گامش ، حَسَنه ای برایش ثبت می کند و گناهی را از او می زُداید و درجه ای او را بالا می بَرد ، و چون به قبر می رسد ، خداوند ، دو فرشته بر او می گمارد که هر چه خیر از دهانش بیرون آید ، می نویسند و هر چه شر و غیر آن [ مانند لغو و بیهوده گویی ]بیرون آید ، نادیده می گیرند ، و چون باز گردد ، با او وداع می کنند و به او می گویند : ای دوست خدا ! آمرزیده ای . تو ، جزو حزب خدا ، حزب پیامبر خدا و حزب خاندان پیامبرش هستی . به خدا سوگند ، هرگز ، آتش را با چشمانت نخواهی دید و آن نیز تو را نخواهد دید و به [ سوزاندن ] تو ، طمع نخواهد داشت » .

ر .ک : ج 12 ص 345 (فصل شانزدهم : نایب گرفتن برای زیارت امام حسین علیه السلام ) .


الفصل الثانی : الحثُّ الأکید علی زیارته والتّحذیر الشّدید من ترکها2 / 1فَریضَهٌ عَلی کُلِّ مُؤمِنٍتهذیب الأحکام عن محمّد بن مسلم عن أبی جعفر [الباقر] علیه السلام :مُروا شیعَتَنا بِزِیارَهِ قَبرِ الحُسَینِ علیه السلام ؛ فَإِنَّ إتیانَهُ ... مُفتَرَضٌ عَلی کُلِّ مُؤمِنٍ یُقِرُّ لَهُ بِالإِمامَهِ مِنَ اللّهِ [ عَزَّ وجَلَّ ] . (1)

تهذیب الأحکام عن عبد الرحمن بن کثیر عن أبی عبد اللّه [الصادق] علیه السلام :لَو أنَّ أحَدَکُم حَجَّ دَهرَهُ ، ثُمَّ لَم یَزُرِ الحُسَینَ بنَ عَلِیٍّ علیه السلام ، لَکانَ تارِکا حَقّا مِن حُقوقِ رَسولِ اللّهِ صلی الله علیه و آله ؛ لِأَنَّ حَقَّ الحُسَینِ علیه السلام فَریضَهٌ مِنَ اللّهِ تَعالی واجِبَهٌ عَلی کُلِّ مُسلِمٍ . (2)

کامل الزیارات عن علیّ بن میمون :سَمِعتُ أبا عَبدِ اللّهِ علیه السلام یَقولُ : لَو أنَّ أَحَدَکُم حَج ألفَ حَجَّهٍ ، ثُمَّ لَم یَأتِ قَبرَ الحُسَینِ بنِ عَلِیٍّ علیه السلام ، لَکانَ قَد تَرَکَ حَقّا مِن حُقوقِ اللّه تَعالی . وسُئِلَ عَن ذلِکَ فَقالَ : حَقُّ الحُسَینِ علیه السلام مَفروضٌ عَلی کُلِّ مُسلِمٍ . (3)



1- .تهذیب الأحکام : ج 6 ص 42 ح 86 ، المزار للمفید : ص 26 ح 1 ، کامل الزیارات : ص 236 ح 351 ، کتاب من لا یحضره الفقیه : ج 2 ص 582 ح 3177 ، الأمالی للصدوق : ص 206 ح 226 کلاهما نحوه ، بحار الأنوار : ج 101 ص 3 ح 8 وراجع : الإرشاد : ج 2 ص 133 .
2- .تهذیب الأحکام : ج 6 ص 42 ح 87 ، المزار للمفید : ص 27 ح 2 ، کامل الزیارات : ص 238 ح 355 ، المزار الکبیر : ص 341 ح 3 عن عبدالرحمن بن کثیر مولی أبی جعفر علیه السلام من دون إسناد إلی أحدٍ من أهل البیت علیه السلام ولیس فیه «واجبه» ، بحار الأنوار : ج 101 ص 3 ح 10 .
3- .کامل الزیارات : ص 357 ح 615 ، بحار الأنوار : ج 101 ص 5 ح 18 .